Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1982 (rec. Stanisław Karolak)

fragment rozdziału II.:

Elementarna struktura zdaniowa to struktura jednopredykatowa (jednozdarzeniowa) zawierająca:

a) finitywną formę czasownika (Vf),
b) wykładnik predykatu semantycznego (WPs) w funkcji orzeczenia czasownikowego lub głównego semantycznie członu orzeczenia analitycznego (Oa),
c) wykładniki argumentów implikowanych przez predykat semantyczny (Ps) oraz komponentów czasu i miejsca.

Jest to strukturalno-semantyczna definicja zdania, uznająca obecność finitywnej formy czasownika z jednej strony i obecność wykładnika predykatu semantycznego – z drugiej strony.

Ośrodkiem tak pojętego zdania jest orzeczenie strukturalno-semantyczne, które może wystąpić w następujących postaciach:

1) czasownika w formie finitywnej (Vf), jeśli jest on wykładnikiem predykatu semantycznego, np.:

Jan idzie. Ala prasuje sukienkę.

2) struktury złożonej z finitywnej formy czasownika (niebędącego wykładnikiem predykatu semantycznego – Vf ≠ WPs) i konotowanego przez nią WPs, np.:

Ojciec jest chory. Byłem przez niego bity. Mam dziś dreszcze. Ala zaczęła biec.

3) struktury z finitywną formą czasownika, będącej jako całość wykładnikiem predykatu semantycznego, np.:

Ma mleko pod nosem [= jest niedojrzały]. Rzucił okiem
[= spojrzał] (na list). Wyciągnął nogi [= umarł].

Orzeczenia strukturalno-semantyczne można więc podzielić na syntetyczne (typ 1) i analityczne (typ 2 i 3), wśród tych ostatnich zaś da się jeszcze wyróżnić orzeczenia (analityczne) idiomatyczne.

W elementarnych strukturach zdaniowych orzeczenie – syntetyczne lub analityczne – konotuje wykładniki implikowanych przez Ps argumentów oraz komponentów czasu i miejsca.

(s. 8–9)