Nauka jest kobietą. Niezwykła aktywność badaczek z Wydziału Nauk Geograficznych w obszarach polarnych na obu półkulach

Badaczki z Wydziału Nauk Geograficznych, prowadzące swoje badania w jednych z najbardziej ekstremalnych miejsc na świecie – w rejonach polarnych obu półkul, mają nieoceniony wkład w rozwój współczesnej nauki. Ich praca, realizowana w surowych warunkach jest kluczowa dla badań nad zmianami klimatycznymi i ochroną środowiska w regionach szczególnie wrażliwych na globalne zmiany. Ich działalność doskonale wpisuje się w hasło „Nauka jest kobietą”, szczególnie w kontekście niedawnych obchodów Międzynarodowego Dnia Kobiet i Dziewcząt w Nauce, podkreślając znaczenie kobiet w nauce i ich niezastąpioną rolę w badaniach naukowych na całym świecie.

Dr hab. Danuta Szumińska, prof. uczelni odbyła dwutygodniowy staż naukowy w Norweskim Instytucie Badań Przyrodniczych (NINA) w Tromsø, natomiast dr Monika Szymańska-Walkiewicz realizowała staż na UiT The Arctic University of Norway. Oba staże miały na celu nie tylko rozwój indywidualnych umiejętności badaczek, ale również przyczyniły się do wzmocnienia międzynarodowej współpracy naukowej. Współpraca z instytucjami w Norwegii, kraju o wysokim poziomie badań nad Arktyką i ochroną środowiska pozwala na wymianę doświadczeń, wykorzystanie nowych narzędzi badawczych oraz budowanie sieci kontaktów, które mogą owocować dalszymi wspólnymi projektami naukowymi. Takie działania są kluczowe dla rozwoju globalnej wiedzy na temat zmian klimatycznych i wyzwań związanych z ochroną środowiska w regionach polarnych, które są szczególnie wrażliwe na zmiany globalne.

Mobilność naukowa badaczek z WNG, a także uczestnictwo w konferencjach naukowych w Norwegii były związane z udziałem Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w projekcie HarSval – A bilateral initiative for harmonisation of the Svalbard cooperation, wspierającym współpracę naukową pomiędzy Polską i Norwegią na Svalbardzie, pod hasłem „Współpracując dla zielonej Europy” (kierownik na UKW: dr Krystyna Kozioł). Udział w projekcie był możliwy z uwagi na przystąpienie UKW w 2024 roku do Polskiego Konsorcjum Polarnego.

Udział w projekcie HarSval pozwolił także na uczestnictwo i zaprezentowanie wyników badań na dwóch międzynarodowych konferencjach naukowych w Norwegii:

• mgr inż. Małgorzata Szczepańska, studentka Szkoły Doktorskiej oraz inż. Wiktoria Zientak, studentka kierunku geografia wraz z dr hab. Danutą Szumińską, prof. uczelni wzięły udział w konferencji SIOS Polar Night Week, która odbyła się w dniach 20-24 stycznia w Longyearbyen na Svalbardzie. Na konferencji zaprezentowane zostały wyniki badań projektów HarSval i Per2Water.
• dr Monika Szymańska-Walkiewicz oraz mgr inż. Marta Brzezińska uczestniczyły w konferencji Arctic Frontiers 2025 w dniach 27-30 stycznia w Tromsø w Norwegii, gdzie zaprezentowały wyniki badań związane z realizacją minigrantu RID pt.: Wpływ stresorów środowiskowych na ekosystem rzeki subarktycznej – studium przypadku rzeka Tana (Północna Skandynawia). Na tej samej konferencji dr hab. Danuta Szumińska, prof. uczelni przestawiła wyniki badań projektu Per2Water.

Powyższe działania zostały sfinansowane ze środków Funduszy norweskich i EOG na lata 2014 – 2021, predefiniowana inicjatywa dwustronna nr: 2023/43/7/ST10/00001, #EEAGrants, projektu OPUS 21 Per2Water (NCN nr 2021/41/B/ST10/02947), programu ”Regionalna inicjatywa doskonałości” (RID/SP/0048/2024/01) oraz funduszy na podtrzymanie potencjału naukowego WNG.

Z kolei dr Krystyna Kozioł prowadziła badania na półkuli południowej, na Wyspie Króla Jerzego w Antarktyce, w ramach projektu SONATINA 8 „Badanie modyfikacji chemizmu i parametrów limnologicznych wód pod wpływem zróżnicowanego zasilania przez degradację kriosfery oraz analiza migracji zanieczyszczeń w peryglacjalnym środowisku zlewni niezlodowaconych na Lions Rump, Antarktyka”, kierowanego przez dr Joannę Potapowicz z Uniwersytetu Gdańskiego (NCN 2023/48/C/ST10/00167). 

Szczegółowe relacje z wyjazdów naukowych badaczek z WNG UKW zostaną przedstawione wkrótce na stronie internetowej i mediach społecznościowych Wydziału.