18 września 2025 r. odszedł od nas prof. dr hab. Adam Bezwiński, wybitny filolog rosyjski, literaturoznawca i kulturoznawca, autor ponad 120 prac naukowych opartych na badaniach własnych oraz tłumacz licznych dokumentów istotnych z punktu widzenia znajomości Rosji i Rosjan, niestrudzony nauczyciel i wychowawca wielu pokoleń studentów.

Profesor Adam Bezwiński urodził się 12 maja 1941 r. w Kętach (województwo małopolskie), tam ukończył szkołę podstawową oraz Liceum Ogólnokształcące. Po maturze zatrudnił się w betoniarni. W roku 1960 rozpoczął studia na kierunku filologia rosyjska w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie, po których ukończeniu został skierowany do pracy w Technikum Ekonomicznym w Szubinie. Nauczał także w szkole podstawowej i zasadniczej szkole zawodowej. W roku 1967 ze względów rodzinnych Pan Profesor przeniósł się do Olsztyna. Podjął pracę jako lektor w Studium Nauczycielskim. Studium przekształcono w Wyższą Szkołę Nauczycielską, tę zaś w Wyższą Szkołę Pedagogiczną. Pan Profesor pracował jako lektor języka rosyjskiego w Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych. W latach 1973–1975 był jego kierownikiem.

W roku 1970 po nawiązaniu kontaktu z prof. Ryszardem Łużnym Pan Profesor rozpoczął pracę nad doktoratem. Skupił się na romantyzmie rosyjskim i rosyjskiej myśli społeczno-filozoficznej w jej nurcie konserwatywnym, jakim było słowianofilstwo. Tematem rozprawy doktorskiej stała się twórczość literacka Aleksego Chomiakowa, współtwórcy doktryny. Obrona odbyła się w grudniu 1974 r. przed Komisją Rady Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracę doktorską, zawężoną do twórczości poetyckiej A. Chomiakowa, wydało Ossolineum w 1976 r. Pozostałe części dysertacji ukazały się – jako oddzielne studia – na łamach czasopism „Slavia Orientalis” oraz „Studia Polono-Slavica-Orientalia. Acta Literaria”.

W roku 1975 – ze względu na propozycję otrzymania mieszkania – Prof. A. Bezwiński przeszedł do pracy w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy. Zatrudniono go w Zakładzie Filologii Rosyjskiej, w którym pracował do roku 1985, nieprzerwanie utrzymując kontakty naukowe z prof. Ryszardem Łużnym i z kierowanym przez niego Instytutem. W tym czasie Pan Profesor odbył półroczny staż naukowy na Uniwersytecie Leningradzkim, sprecyzował zainteresowania badawcze, zebrał materiały, przygotował i ogłosił drukiem monografię poświęconą Puszkinowi oraz schellingianistom rosyjskim (Aleksander Puszkin a idealiści moskiewscy. Kontakty – współpraca – powinowactwa). Wydał też drukiem pracę Idealiści moskiewscy. Z dziejów romantycznej myśli i kultury rosyjskiej, która stała się podstawą w przewodzie habilitacyjnym zakończonym w październiku 1983 r. nadaniem przez Radę Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego stopnia doktora habilitowanego. 

Lata 1975–1985 były okresem poszerzania zainteresowań badawczych, podejmowania nowych tematów z zakresu rosyjskiej myśli religijnej oraz problematyki o charakterze historiozoficznym. W tym też czasie prof. A. Bezwiński zajął się organizowaniem sympozjów i konferencji, szczególnie angażując się w trwającą około dwudziestu lat i bardzo ważną dla niego organizację Tygodni Kultury Chrześcijańskiej. Dwukrotnie pełnił też wówczas funkcję prodziekana na Wydziale Humanistycznym w bydgoskiej WSP.

W roku 1985 Pan Profesor podjął pracę w Instytucie Filologii Rosyjskiej UAM w Poznaniu. Pracował tam na stanowisku docenta trzy lata, pełniąc funkcję kierownika Zakładu Historii Literatury Rosyjskiej. Jesienią 1988 r. prof. A. Bezwiński przeniósł się na UMK w Toruniu. Został kierownikiem Zakładu Filologii Rosyjskiej. Pierwszy rok pracy poświęcił m.in. na przygotowanie nowej jednostki organizacyjnej – Instytutu Filologii Słowiańskiej. Został jej pierwszym dyrektorem. W grudniu 1990 r. mianowano go na stanowisko profesora nadzwyczajnego UMK. W czerwcu 1995 r. uzyskał tytuł profesora.

W roku 2003 Pan Profesor zrezygnował z funkcji pełnionych na UMK i został zatrudniony na stanowisku profesora zwyczajnego na UKW w Bydgoszczy. Na Wydziale Humanistycznym powierzono mu kierowanie Katedrą Historii i Teorii Literatury Rosyjskiej. Na emeryturę przeszedł 30 września 2006 r., pracował jednak nadal na etacie profesora zwyczajnego do września 2012 r.

Przez wiele kadencji (od 1999 r.) prof. A. Bezwiński był członkiem Komitetu Słowianoznawstwa Polskiej Akademii Nauk. Ostatnia kadencja przypadła na lata 2020–2023. W roku 2000 brał udział w pracach Komisji Kultury Słowian w Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie. W roku 2012 na wniosek Komitetu Słowianoznawstwa PAN  został powołany na Redaktora Naczelnego kwartalnika „Slavia Orientalis”. Z powodu stanu zdrowia (choroba oczu) zakończył tę działalność w 2020 r.

Pan Profesor był wielokrotnie organizatorem sesji w ramach Kongresu Naukowego Musica Antiqua Europae Orientalis (MAEO). Pokłosiem tej działalności jest 12 tomów zatytułowanych „Musica Antiqua. Acta Slavica”, zawierających teksty wygłoszone przez uczestników Kongresu reprezentujących polskie i zagraniczne ośrodki akademickie. Prof. A. Bezwiński uczestniczył też w Radzie Naukowej Międzywydziałowego Zakładu Badań nad Kulturą Bizantyjsko-Słowiańską Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, był członkiem Komitetu Redakcyjnego czasopisma „Studia Literaria Polono-Slavica”, redagował serie wydawnicze, opiniował prace do druku. W roku 1999 został powołany w skład Komitetu Słowianoznawstwa PAN, został też członkiem redakcji czasopisma „Slavia Orientalis” oraz członkiem Rady Programowej 3 programu TV w Bydgoszczy.

Za swą wybitną działalność prof. A. Bezwiński otrzymywał liczne wyrazy uznania. Najbardziej cenił te, które wiązały się z redagowaniem 50 tomów czasopisma „Slavia Orientalis”, organizacją Sekcji Słowianoznawczej w czasie corocznych festiwali Musica Antiqua Europae Orientalis odbywających się w Filharmonii Pomorskiej im. I. J. Paderewskiego w Bydgoszczy oraz organizacją Tygodni Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy. Dużą wagę przywiązywał też do dyplomu Zasłużonego dla Archidiecezji Gnieźnieńskiej otrzymanego w roku 2001 za ponad dwudziestoletnią działalność.

Sprawy naszej uczelni zawsze leżały Panu Profesorowi na sercu. Jako absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego pewne tradycje swojej Alma Mater przenosił na bydgoski grunt. Integrował środowisko rusycystów, do końca swoich dni był blisko nas. Mentor i przyjaciel. Elegancki, szarmancki, o wielkiej kulturze osobistej. Żył mądrze.

Prof. Adam Bezwiński zmarł w Bydgoszczy 18 września 2025 r. Kremacja odbędzie się w Chełmży 23 września (wtorek) o godz. 11.00. Msza święta i odprowadzenie urny na cmentarz odbędzie się 29 września o godz. 13:00. Kościół i cmentarz znajdują się w Bydgoszczy przy ul. Tańskich (zjazd od Nakielskiej). Nekrolog znajduje się na stronie Fordońskiego Zakładu Pogrzebowego.

Cześć Jego Pamięci!